Anadolu Parsı Genetik Mirası Yeniden Keşfedilecek
Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü ile Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ) iş birliğiyle Anadolu parsı üzerinde kapsamlı bir DNA çalışması başlatıldı. 2022 yılında alınan idrar örneklerinin ardından, bu sefer daha geniş örnekler toplanarak, bu efsanevi türün genetik yapısı daha derinlemesine incelenmeye çalışılıyor. İdrar, kıl ve tüy gibi örneklerle gerçekleştirilecek bu yeni araştırma, Anadolu parsı hakkında yeni bilimsel veriler sunmayı hedefliyor.
2019 yılında Batı Akdeniz’de ilk kez görüntülenen Anadolu parsı, nesli tükenmiş kabul edilmesine rağmen, yapılan bilimsel çalışmalarla yeniden gündeme gelmişti. 2022’de, bu türden alınan idrar örnekleri Dünya Gen Bankası’na kaydedilmişti. Bu sefer Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi ve DKMP uzmanları, parsın kıl ve tüy örnekleri üzerinde çalışarak, daha kapsamlı bir DNA analizi gerçekleştirmeyi amaçlıyor. Dr. Öğretim Üyesi Yasin Ünal, “Bireyimizden yeni DNA’lar almak üzere çalışmalar başlattık ve bunları, var olan diğer tüm bireylerle karşılaştırarak yeni bir DNA analizi istiyoruz” şeklinde bilgi verdi.
Kafkas ve İran Parları Anadolu Parsı Olabilir
Dr. Yasin Ünal, yaptığı açıklamada, Kafkas ve İran parslarının aslında Anadolu parsı olduğunu belirtti. 2017 yılında yapılan bir çalışmaya atıfta bulunarak, bu bölgelerdeki pars türlerinin genetik olarak Anadolu parsı ile aynı özellikleri taşıdığını ifade etti. “Panthera pardus tulliana” olarak tanımlanan bu tür, tarihsel ve bilimsel açıdan Anadolu parsı olarak kabul edilmektedir. Ünal, “Biz de tarihimiz ve kültürümüz açısından buna Anadolu parsı diyoruz. İran’daki ve Kafkasya’daki de Anadolu parsı” dedi.
Anadolu parsı üzerine yapılan önceki çalışmalarda idrar örnekleriyle DNA kaydedilmişken, bu kez kıl ve tüy örnekleri toplanarak, daha geniş bir genetik analiz yapılması amaçlanıyor. Dr. Ünal açıklamasında, “Sahada yapılan fotokapan çalışmalarında, bireylerin idrar örnekleri alınıp, bunlar genetik inceleme için üniversitemize gönderildi. Sonuçlar, dünyadaki diğer bireylerle karşılaştırıldığında Anadolu parsı’na özgü olduğu ortaya çıktı” şeklinde bilgi verdi. TÜBİTAK projesi kapsamında bu araştırmanın daha derinlemesine yapılması planlanıyor.
Yeni çalışmalarda, 400’e yakın fotokapan kullanılarak Anadolu parsı’nın kıl ve tüy gibi örneklerinin alınması hedefleniyor. Dr. Ünal, bu örneklerle daha detaylı bir genetik analiz yapılacağını belirterek, “Bu türümüzden yeni örnekler alarak daha sağlam bir bilimsel temel oluşturmayı planlıyoruz” dedi.
